18 października 2018
Tym razem, jak obiecaliśmy, zabieramy Cię w podróż szlakiem cerkwi, które znajdują się w okolicach Krynicy Zdroju i są częścią Krynickiego Szlaku Cerkwi Łemkowskich. Budowle te znajdują się m.in. w miejscowościach Szczawnik, Berest czy Mochnaczka Niżna. Zobacz, co tam na Ciebie czeka.
Jeśli jeszcze nie wiesz, jakie cerkwie czekają na Ciebie w samej Krynicy, przeczytaj nasz poprzedni wpis.
Dawna cerkiew grekokatolicka pod wezwaniem świętego Dymitra – Szczawnik
Szczawnik oddalony jest od Krynicy o około 50 km. Tyle trzeba pokonać, aby dotrzeć do cerkwi zbudowanej w 1841 roku. To budowla, która zachowuje cechy typowego, zachodnio-łemkowskiego budownictwa sakralnego.
Niewielka, drewniana cerkiew jest zwieńczona trzema baniastymi wieżyczkami. We wnętrzu znajdują się zabytki, które w dużej mierze pochodzą z XIX wieku, jednak można znaleźć tam także zabytki z wcześniejszych wieków, np.:
- ołtarz boczny z 1729 roku ikona,
- dzwon z 1707 roku,
- obraz z 1854 roku („Ukrzyżowanie”) oraz ikona z 1867 („Święta Barbara”).
Dziś cerkiew pełni funkcję kościoła rzymskokatolickiego.
Dawna cerkiew grekokatolicka pod wezwaniem świętego Michała Archanioła – Mochnaczka Niżna
Mochnaczka Niżna położona jest 30 km na południowy zachód od Krynicy. Znajdująca się w niej dawna cerkiew pełni dziś funkcję kościoła rzymskokatolickiego.
Budynek wzniesiono w XVII wieku, a przebudowano w 1846. Powiększono wtedy nawę, włączając do niej dotychczasowe prezbiterium. Budynek powiększono o nowe prezbiterium i wszystko pokryto wspólnym dachem. Do dziś budynek ma drewnianą konstrukcję.
Najstarszym zabytkiem, który można zobaczyć we wnętrzu kościoła, jest barokowo-klasyczny ikonostas. Pochodzi on z przełomu XVII i XVIII wieku. Ponadto w kościele można podziwiać także m.in. dwa ołtarze barokowe (XVII wiek) i ambonę z XIX wieku.
Dawna cerkiew grekokatolicka pod wezwaniem świętych Kosmy i Damiana – Berest
W położonym 12 km na północ od Krynicy Bereście, znajduje się dawna cerkiew z 1842 roku, która dziś jest kościołem rzymskokatolickim. Drewniany budynek ma trójdzielną konstrukcję, a na jego szczycie wznoszą się 3 wieże.
Zabytki, które można podziwiać we wnętrzu kościoła to m.in.:
- polichromia figuralna z 1928 roku,
- dwa barokowe ołtarzyki boczne,
- ikona Matki Boskiej Izbańsiej z 1721 roku.
Dawna cerkiew grekokatolicka pod wezwaniem świętego Jana Ewangelisty – Muszynka
Tuż przy granicy ze Słowacją, 50 km na południowy wschód od Krynicy Zdroju położona jest Muszynka, a na jej terenie dawna cerkiew z 1689 roku. Budynek został częściowo odnowiony w XVIII wieku, a w roku 1947 przejęty przez kościół rzymskokatolicki.
W kościele znajdują się m.in.:
- ikonostas z XVIII wieku,
- obraz św. Barbary z ołtarza polowego obozu konfederatów barskich,
- Maryi – królowej Nieba i Ziemi,
- ambona z postaciami ośmiu Ojców Kościoła.
Oprócz cerkwi, które wymieniliśmy wyżej, na szlaku architektury cerkiewnej znajdują się jeszcze inne budowle. Są nimi: dawna cerkiew pod wezwaniem świętych Kosmy i Damiana w Piorunce (z 1789 roku), kolejna cerkiew świętych Kosmy i Damiana – tym razem w Tyliczu (z 1743 roku), cerkiew Michała Archanioła w Polanach (z 1820 roku), cerkiew świętej Paraskiewy w Czyrnej (z 1892 roku), cerkiew świętego Jakuba Młodszego Apostoła w Powroźniku (z 1606 roku).